Të gjitha betejat me të cilat përballemi shkaktohen nga emrat: prona, xhelozia, pasuria, pavdekësia. Ama, kur shpërfillim emrat dhe ndjekim të vërtetën që fshihet pas fjalëve, do të kemi gjithçka që dëshirojmë. Dhe mbi të gjitha do të arrijmë qetësinë shpirtërore.
Zëri i patjetërsueshëm i romaneve të tij dhe teknika letrare që gjeti adhurues ndër lexuesit në gjithë botën. Javier Cercas i thur këtë homazh kolegut të tij, Javier Marias, të ndarë nga jeta në vitin 2022, vendin e të cilit zë tanimë në Akademinë Mbretërore të Spanjës.
Nga Tahar Ben Jelloun/ Ndrojtja nuk është sëmundje. Është një sjellje që dikush thjesht mund ta ketë, qartësisht e pavullnetshme, e cila meriton të merret në konsideratë dhe të respektohet. E përjetuar me kujdes, ndrojtja mund të përfaqësojë një vlerë për t’u adhuruar, si ngadalësia e shoqëruar prej heshtjes. Ama, hera-herës, ky qëndrim na jep përshtypjen e falsifikimit të së vërtetës. […]
Gjëja që më intereson më shumë është pikërisht kjo: të shkruaj për gjëra që nuk i di. Nuk do të ishte një rrugëtim aq i bukur dhe i thellë nëse do t’i dija tashmë gjithë temat e letërsisë sime. Sepse për mua shkrimi është diçka që ndodh pa kontributin tim: shkrimi ndodh vetë, pa asnjë ndërhyrje nga ana ime. Nëse do të më duhej të përdorja një imazh për ta përshkruar, do të thosha thjesht: dëgjoj.
José Ortega Y Gasset, i cili kurrë nuk shkoi në Oksford, kishte të drejtë kur na paralajmëroi kundër “barbarive të specializmit”: mençuria nuk arrihet duke u mbyllur brenda specialitetit vetjak, por duke u hapur ndaj të tjerëve, sado të largët të duken. E përjetova vetë këtë fakt shpesh të harruar: leksionet e mia, që kishin të bënin me letërsinë, fillonin pikërisht atëherë kur unë mbaroja së foluri dhe nisnin pyetjet, duke lejuar gjithë llojet e njerëzve të ndërhynin, nga historianët dhe filozofët te sinologët dhe shkencëtarët.
E konsideroj veten një njeri centrifugal. Me çdo libër që lexoj, me çdo film që shoh dhe me çdo udhëtim që bëj, përpiqem të ndryshoj ose të thyej diçka brenda meje, gjithmonë me synimin për të braktisur atë që është statike apo e njohur dhe për t’iu drejtuar në mënyrë miqësore të tjerëve, atyre që janë përballë meje dhe nuk janë si unë, por janë po aq njerëz sa unë.
Me mikrokredinë ai shpëtoi një miliardë njerëz nga varfëria. Tani idetë e tij funksionojnë edhe në Shtetet e Bashkuara. Fituesi i Çmimit Nobel për Paqen flet për utopinë e tij.
Fatkeqësisht kupton se politikat publike të leximit s’mund të realizohen nga njerëz që nuk i kanë asnjë borxh leximit. Kufijtë e së realizueshmes nuk përcaktohen vetëm nga dëshira. Do të ishte goxha më mirë sikur shumë më shumë t’i kishin borxhe leximit. Megjithëse e vërteta është larg kësaj.
Një rrëfim i pabotuar nga Umberto Eco, për gjyshërit që shumë pak i njohu por i dhanë fuqinë e imagjinatës.
Në të vërtetë, rentabiliteti ekonomik mund të arrihet jo me robotizimin e sjelljes, por përkundrazi, me përdorimin e plotë të personalitetit dhe përgjegjësisë së punëtorëve. Reforma shtetërore duhet të konsiderohet jo si një ulje apo rritje e parametrave të produktivitetit, por më tepër si një deburokratizim.
