August 5, 2022

Demokracia e syleshëve

Në shumë situata ai që fiton është lajmi i rremë sepse i gëzohet “mendimit dembel”. Të gjitha studimet tregojnë se variabli që përcakton konfirmimin e këtij informacioni është dobësimi i vigjilencës sonë racionale. Në shumicën e rasteve, ne kërkojmë për informacionin që i përshtatet besimeve tona. Sa më shumë informacion të kemi në dispozicion, e sigurt që aq më shumë do të shkojmë drejt asaj që besojmë. Ky është paradoksi i besueshmërisë së informacionit: sa më shumë informacion të ketë, aq më sylesh bëhemi, edhe pse logjikisht duhet të jetë e kundërta.

Montanelli 8 min read
August 5, 2022

Ato që humbëm për faj të internetit

Një brez më parë, nëse dikush thoshte se e kishte njohur të dashurën apo të dashurin në një faqe për zemrat vetmitare, shihej me keqardhje: i shkreti, nuk ka jetë sociale, është i ndrojtur, i çuditshëm. Tani ndodh e kundërta: shihesh çuditshëm nëse flirti yt nuk nis në internet. Interneti ndihmon, por a e doni emocionin e një takimi të rastësishëm në një lokal, në një bibliotekë, në një plazh?

Montanelli 4 min read
June 12, 2022

Kujtesa është një pëlhurë narrative

Kujtesa nuk përbëhet nga ruajtja e të dhënave dhe e informacionit. Nëpërmjet kujtimeve ne tregojmë një histori. Kujtesa nuk është sasiore, por narrative. Gjurmët e kujtesës i nënshtrohen vazhdimisht proceseve të renditjes dhe transkriptimit. Ndërthuren në një mënyrë të re, duke marrë për referencë njëra-tjetrën. Kjo është arsyeja përse gjithmonë themi një histori të ndryshme.

Montanelli 5 min read
April 16, 2022

Krime lufte apo gjenocid? 

Procesi më i suksesshëm i kohëve të fundit ka qenë ai në Hagë kundër atyre që kishin kryer krime lufte në ish-Jugosllavi. Një model i tillë do të ishte më i duhuri për t’u aplikuar. Por për ta bërë këtë gjë, duhet t’i japësh fund luftës duke e fituar atë.

Montanelli 5 min read
March 30, 2022

Një luftë emocionesh ku luhet me kujtesën

Edhe në perëndim demokracia nuk është e plotë: është shumë më e brishtë nga sa besojmë ne, është një ekosistem shumë delikat kontrollesh dhe balancash, duhet të ushqehet, nuk mund të konsiderohet si e garantuar. Ne duhet të ndërtojmë një demokraci pluraliste dhe gjithëpërfshirëse që respekton diversitetin: është gjëja më e vështirë, por është rruga që na çon përpara.

Montanelli 4 min read
March 22, 2022

Prestigji i së keqes

Më duket sikur e keqja ka fituar një “prestigj” me të cilin unë nuk jam dakord. Fundja fundit ligësia është e thjeshtë. Goxha më e ndërlikuar është mirësia. Ose në mos mirësia, janë shumë të ndërlikuar njerëzit që kanë kontradikta.

Montanelli 7 min read
March 21, 2022

Nobeli për Paqen në luftë për lajmin e vërtetë: Zyrtarët rusë po u besojnë trillimeve që vetë kanë shpikur

Intervistë me kryeredaktorin e gazetës opozitare ruse Dmitry Muratov, fituesin e çmimit Nobel për Paqen në tetor të vitit 2021. Pa iluzione, ai flet për frikën mes popullit rus si arsye për mosorganizimin e protestave masive, ndërsa thotë se elita politike është më e bashkuar se kurrë dhe nuk beson tek një grusht shtetit. “Novaya Gazeta” nuk shitet më në kioska dhe njerëzit mbajnë radhë për ta blerë pranë redaksisë. Muratov flet për një luftë civile mes brezash në Rusi, duke çmontuar edhe propagandën ruse që besohet nga vetë autoritetet.

Montanelli 11 min read
March 9, 2022

Rusët krenohen nëse bota ka frikë prej tyre

Svetlana Alexievich jeton në Gjermani pasi iu desh të largohej sërish nga Bjellorusia pas shtypjes së demonstratave demokratike të vitit 2020. Kemi folur në telefon kur ajo tregoi se persona të maskuar po përpiqeshin të hynin në banesën e saj. Ambasadorë të vendeve të ndryshme europiane i shkuan në shtëpi derisa u detyrua të largohej. Lukashenko u shpëtua nga Putini. […]

Montanelli 6 min read
Teoria e gjithckaje Stephen Hawking